De Verweven Ontwikkeling van Autismekenmerken en Functionele Somatische Symptomen in de Adolescentie
DOI:
https://doi.org/10.54447/JiO.22921Trefwoorden:
autisme, autismekenmerken, functionele somatische symptomen, lichamelijke klachten, Longitudinaal, AdolescentieSamenvatting
Autismekenmerken en functionele somatische symptomen (FSS, d.w.z. lichamelijke klachten zonder duidelijke medische oorzaak) komen vaak samen voor. Tot op heden is dit verband vooral onderzocht in crosssectionele studies, waardoor onduidelijk bleef hoe autismekenmerken en FSS zich gezamenlijk over de tijd ontwikkelen in de adolescentie. Deze longitudinale studie is de eerste die de onderlinge relaties tussen autismekenmerken en FSS onderzoekt over vier meetmomenten tussen de leeftijd van elf en negentien jaar. De steekproef bestond uit 2772 adolescenten (52,5 % jongens) uit het bevolkingscohort Tracking Adolescents’ Individual Lives Survey (TRAILS) en het klinische cohort TRAILS-cc. Autismekenmerken werden gemeten met behulp van de Vragenlijst voor Inventarisatie van Sociaal gedrag bij Kinderen. FSS werden, afhankelijk van de leeftijd, gemeten met de Youth Self Report en Adult Self Report. De resultaten toonden een stabiele, positieve associatie tussen autismekenmerken en FSS gedurende de adolescentie. Naast deze stabiele associatie hadden autismekenmerken op het ene meetmoment geen extra voorspellende waarde voor FSS op het volgende meetmoment en omgekeerd. Secundaire analyses gericht op specifieke domeinen van autismekenmerken toonden vergelijkbare resultaten, evenals analyses van adolescenten met een klinische diagnose van autismespectrumstoornis (n=264). Concluderend is de relatie tussen autismekenmerken en FSS stabiel. Medici en ggz-professionals dienen daarom alert te zijn op de aanwezigheid van gelijktijdige symptomen, zowel bij diagnostiek als bij het vormgeven van passende zorg. De bevindingen benadrukken de noodzaak van geïntegreerde psychische en somatische zorg voor deze doelgroep.
Abstract
Autism traits and functional somatic symptoms (FSS, i.e., physical complaints without a known medical cause) often co-occur. So far, this relationship has been examined primarily in cross-sectional studies, leaving unclear how autism traits and FSS develop together over time throughout adolescence. This longitudinal study is the first to examine the interrelations between autism traits and FSS across four measurement waves between 11 and 19 years of age. The sample comprised 2772 adolescents (52.5 % boys) from the population cohort Tracking Adolescents’ Individual Lives Survey (TRAILS) and the clinical cohort TRAILS-cc. Autism traits were measured using the Children’s Social Behavior Questionnaire. FSS were measured, depending on age, using the Youth Self Report and Adult Self Report. The results showed a stable positive association between autism traits and FSS throughout adolescence. Besides this stable association, autism traits at one measurement wave had no additional predictive value for FSS at the next wave and vice versa. Secondary analyses focusing on specific domains of autism traits showed similar results, as did analyses of adolescents with a clinical diagnosis of autism spectrum disorder (n=264). In conclusion, the relation between autism traits and FSS is stable. Therefore, physicians and mental health professionals should be alert to the presence of concurrent symptoms, both in clinical assessment and in shaping appropriate care. The findings highlight the need for integrated psychological and somatic care for this population.
Bijsluiter voor de praktijk
- Autistismekenmerken en functionele somatische symptomen (FSS, d.w.z. lichamelijke klachten zonder duidelijke medische oorzaak) komen vaak samen voor.
- Wij onderzochten relaties tussen autismekenmerken en FSS gedurende de adolescentie (elf tot negentien jaar), waarbij we data van een groot algemeen bevolkingscohort en klinisch cohort hebben gecombineerd.
- In dit onderzoek werd gebruik gemaakt van ouder-gerapporteerde autismekenmerken en zelf-gerapporteerde FSS op vier opeenvolgende meetmomenten.
- Uit de resultaten blijkt dat er sprake is van een stabiele relatie tussen autismekenmerken en FSS gedurende de adolescentie.
- Adolescenten bij wie veel autismekenmerken werden gerapporteerd, ervoeren ook veel FSS. Deze relatie bleef hetzelfde in de loop van de tijd.
- Autismekenmerken op het ene meetmoment hadden geen extra voorspellende waarde voor FSS op het volgende meetmoment en vice versa.
- De bevindingen van dit onderzoek kunnen bijdragen aan het bewustzijn onder zorgprofessionals over het gelijktijdig optreden van autismekenmerken en FSS.
- De resultaten onderstrepen het belang van geïntegreerde psychische en somatische zorg voor jongeren. Een dergelijke benadering is essentieel voor het tijdig signaleren, diagnosticeren en effectief behandelen van gelijktijdig voorkomende klachten.
Downloads
Downloads
Overige bestanden
Gepubliceerd
Nummer
Sectie
Licentie
Copyright (c) 2025 Elske Hogendoorn, Catharina Hartman, Sarah Burke, Marijn van Dijk, Judith Rosmalen

Dit werk wordt verdeeld onder een Naamsvermelding 4.0 Internationaal licentie.
Citeerhulp
Funding data
-
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Grant numbers VI.C.191.021