“… het is hier net zo’n gezellige sfeer als ik thuis vaak had”

Een Verkennend Onderzoek naar het Leefklimaat in Alternatieve en Traditionele Vormen van Residentiële Jeugdhulp

Samenvatting

Er is een fundamentele discussie gaande over de wenselijkheid van de (gesloten) residentiële jeugdhulp. Inmiddels zijn er alternatieve residentiële voorzieningen ontwikkeld om tegemoet te komen aan de behoefte aan stabiliteit en het thuis voelen van jeugdigen. Tot deze groep alternatieve voorzieningen behoren kleinschalige voorzieningen en gezinshuizen. Het is op dit moment nog onduidelijk of deze alternatieve voorzieningen beter tegemoetkomen aan de behoeften van jeugdigen dan de traditionele voorzieningen doen. Het leefklimaat is een van de belangrijke kernelementen voor de psychosociale ontwikkeling van jeugdigen. In dit crosssectionele onderzoek hebben we kwantitatieve en kwalitatieve data verzameld van 33 jeugdigen, 14 ouders en 35 professionals. Een Mann-Whitney-toets laat zien dat jeugdigen, ouders en professional verbonden aan kleinschalige voorzieningen de sensitiviteit van professionals en de groepssfeer significant beter beoordeelden dan deelnemers verbonden aan traditionele voorzieningen. Een kwalitatieve analyse laat zien dat jeugdigen in alternatieve voorzieningen zich meer thuis voelen en meer gezamenlijke activiteiten ondernemen. In alternatieve voorzieningen lijkt er meer aandacht te zijn voor de maatschappelijke inbedding van jeugdigen, bijvoorbeeld door hen te ondersteunen bij het uitoefenen van hobby’s en te investeren in duurzame relaties. Deze elementen worden door jeugdigen aangeduid als ondersteunende factoren. We kunnen concluderen dat investeringen in alternatieve voorzieningen een bijdrage lijken te leveren aan positievere uitkomsten voor jeugdigen.

Abstract

There is a fundamental debate about the desirability of (secure) residential youth care (RYC). Meanwhile, alternative RYC facilities are developing to meet the needs of youth for continuity and a sense of home. Home-like groups and family-style group homes belong to the group of alternative RYC. It is currently unclear whether these alternative settings better meet the needs of youth than traditional RYC settings. The living environment is an important factor in the psychosocial development of youth. In this cross-sectional study, we collected quantitative and qualitative data from 33 young people, 14 parents, and 35 professionals. A Mann-Whitney test shows that professionals’ sensitivity and the group atmosphere were rated higher in home-like groups compared to traditional RYC. Qualitative analyses show that youth in alternative RYC were more likely to feel at home and more likely to do activities together. Alternative RYC facilities appear to pay more attention to embedding youth in society, for example, by providing support for youth to pursue hobbies and investing in long-term relationships. These elements are also perceived as most helpful to youth. Investment in alternative RYC appears to contribute to more positive outcomes for youth in RYC.