Vertragen en Verdragen

Werkzame Elementen in de Aanpak van Onveiligheid in Gezinnen met Meervoudige en Complexe Problematiek

Samenvatting

In een groot deel van de gezinnen waarin sprake is van multiproblematiek, is ook sprake van huiselijk geweld (partnergeweld en/of kindermishandeling). In het rapport Hoe bescherm je kinderen als het thuis onveilig is? (Steketee & Doelman, 2022) bleek dat bij 75 % van de gezinnen met een gedwongen kinderbeschermingsmaatregel bij aanvang sprake is van veelvuldig of ernstig geweld, terwijl maar in 12 % van de gezinnen geen sprake was van geweld. Na anderhalf jaar is het percentage waar het geweld gestopt was significant toegenomen naar 34 %. Toch is er nog in bijna de helft van de gezinnen sprake van veel/ernstig (47 %) of matig (18 %) geweld. Dit is zorgwekkend en geeft aan hoe lastig het is om geweld te stoppen in deze gezinnen met problematiek van hoge complexiteit. In het jeugdbeschermingssysteem moet meer aandacht zijn voor de rol van geweld in het geheel van de gezinsproblematiek. Met daarbij specifiek aandacht voor de functie van het geweld in het gezin en de onderliggende factoren die de kans op geweld verhogen. De geweldsproblematiek en samenhangende factoren lijken nu niet altijd in acht te worden genomen, met als gevolg dat er in gezinnen niet altijd de juiste zorg wordt geboden. In het huidige artikel wordt gepleit voor het belang van een grondige gezamenlijke analyse van wat er daadwerkelijk speelt in de gezinnen bij aanvang van een gedwongen kinderbeschermingsmaatregel waarbij alle partijen betrokken worden. Dit vraagt ook om een goede samenwerking tussen alle betrokken instanties. Daarnaast vraagt het om meer aandacht voor de onveiligheid in deze gezinnen waarbij er meer oog moet zijn voor de patronen van geweld en de onderliggende problematiek die het geweld in stand houdt.

Abstract

In families facing complex issues across multiple life domains (e.g., socio-economical, psychosocial), domestic violence - including child abuse and neglect and interparental violence - is frequently present. The Dutch report ‘Hoe bescherm je kinderen als het thuis onveilig is?’ (Steketee & Doelman, 2022) showed that in 75% of the families subject to a mandatory child protection measure, severe and frequent forms of domestic violence were present. Domestic violence was absent in only 12% of these families. It is promising that eighteen months after the initiation of the mandatory child protection measure, the percentage of families where the domestic violence had stopped increased to 34%. However, severe (47%) or moderate (18%) levels of violence persisted in many families, highlighting the difficulty of eliminating violence in these complex cases.

The present article argues for the child protection system to place greater emphasis on understanding the role of violence within the broader family context, focusing on its function within each family and underlying factors that sustain the violence. This approach is crucial to ensure all families receive appropriate care. Additionally, this article emphasizes the importance of a thorough joint analysis at the start of a mandatory child protection measure, ensuring that all parties gain a complete and shared understanding of the family situation and its challenges. This process requires strong collaboration among all involved organizations.

Bijsluiter voor de praktijk

1) Heeft de inzet van een kinderbeschermingsmaatregel een toegevoegde waarde in de aanpak kindermishandeling?

2) Huiselijk geweld in de gezinnen neemt wel af in de tijd, maar het daadwerkelijk stoppen van geweld is moeizaam.

3) Er moet meer aandacht komen voor geweldspatronen in een gezin en onderliggende factoren die de kans op geweld verhogen zodat de juiste zorg geboden kan worden.

4) De complexiteit van de problematiek in deze gezinnen vraagt om een grondige gezamenlijke analyse met alle betrokken partijen om de veiligheid duurzaam te kunnen waarborgen.

5) Als we de intergenerationele overdacht van geweld willen doorbreken, dan moeten we zorgen dat de kinderen die in deze gezinnen opgroeien in veilige gezinnen.

Abstract

In families facing complex issues across multiple life domains (e.g., socio-economical, psychosocial), domestic violence - including child abuse and neglect and interparental violence - is frequently present. The Dutch report ‘Hoe bescherm je kinderen als het thuis onveilig is?’ (Steketee & Doelman, 2022) showed that in 75% of the families subject to a mandatory child protection measure, severe and frequent forms of domestic violence were present. Domestic violence was absent in only 12% of these families. It is promising that eighteen months after the initiation of the mandatory child protection measure, the percentage of families where the domestic violence had stopped increased to 34%. However, severe (47%) or moderate (18%) levels of violence persisted in many families, highlighting the difficulty of eliminating violence in these complex cases.

The present article argues for the child protection system to place greater emphasis on understanding the role of violence within the broader family context, focusing on its function within each family and underlying factors that sustain the violence. This approach is crucial to ensure all families receive appropriate care. Additionally, this article emphasizes the importance of a thorough joint analysis at the start of a mandatory child protection measure, ensuring that all parties gain a complete and shared understanding of the family situation and its challenges. This process requires strong collaboration among all involved organizations.