De Klinische en Traumageoriënteerde Gezinsbehandeling KINGS

Een Dossierstudie naar Gezinskenmerken

Samenvatting

Onderzoek naar de kenmerken van gezinnen met meervoudige en complexe problemen (GMCP) wordt gedomineerd door een probleemgericht perspectief en een focus op enkelvoudige risicofactoren. In de hier gepresenteerde dossierstudie breiden we eerder werk uit door de (1) aard en prevalentie van door verwijzers beschreven enkelvoudige problemen en beschermende factoren in kaart te brengen, maar ook de (2) opeenstapeling en (3) mogelijke hiërarchie van deze kenmerken in een steekproef van gezinnen die de klinische en traumageoriënteerde gezinsbehandeling KINGS(Kind IN Gezond Systeem) hebben ontvangen. We hebben de intakeformulieren van 53 gezinnen geanalyseerd met behulp van een kwalitatieve inhoudsanalyse en de Mokkenschaalprocedure (MSP) om de hiërarchische aard van problemen en beschermende factoren te onderzoeken. We hebben een ecologisch-transactioneel model gebruikt om het functioneren van de gezinnen op zeven domeinen te beschrijven: (1) kind, (2) ouder, (3) opvoeding, (4) gezin, (5) context, (6) sociaal netwerk en (7) hulpverlening. Uit onze analyse blijkt dat verwijzers voor de meeste gezinnen een breed scala aan problemen, maar ook beschermende factoren benoemen in de zeven domeinen. Daarnaast leverde de MSP een sterke schaal op voor kindproblematiek. Dit betekent dat gezinnen waarin één of meerdere kinderen volgens de verwijzer een weinig genoemd probleemtype hebben (bijv. fysieke problemen), vaak ook problemen ondervinden op onderliggende, vaker genoemde probleemtypen (d.w.z., in het voorbeeld van fysieke problemen, óók cognitieve, emotionele en gedragsproblemen). De resultaten suggereren dat het van belang is om in onderzoek naar GMCP te werken vanuit een benadering die zich richt op de opeenstapeling en mogelijke intergenerationele overdracht van problematiek, waarbij oog is voor de rol van ingrijpende (jeugd)ervaringen maar ook de sterke kanten van gezinnen.

Abstract

Research on the characteristics of families experiencing complex and multiple problems (FECMP) has been dominated by a problem-centered perspective and a focus on individual (i.e., single) risk factors. In the present case file study, we extend previous work by mapping the (1) nature and prevalence of individual problems and positive characteristics as described by referring professionals, but also the (2) accumulation and (3) possible ordering of these characteristics in a sample of families referred to the Dutch residential and trauma-focused family treatment program [details removed for peer review]. We analyzed the intake forms of 53 families using qualitative content analysis and the Mokken Scaling Procedure (MSP) to explore the hierarchical nature of problems and positive characteristics. We used an ecological-transactional model to describe family functioning in seven domains: (1) child, (2) parent, (3) childrearing, (4) family, (5) context, (6) social network, and (7) mental health care. We found that for most families, referring professionals described a wide range of problems as well as positive characteristics in the seven domains. In addition, the MSP showed a strong scale for child problems. This means that families in which one or more children are reported by the referrer to have an infrequently reported problem type (e.g., physical problems) are often reported by the referrer to also have problems in underlying, more frequently reported problem types (i.e., in the example of physical problems, also cognitive, emotional, and behavioral problems). Our findings suggest the importance of approaching research concerning FECMP with a focus on the accumulation and potential transgenerational transmission of problems, paying specific attention to the role of adverse (childhood) experiences while also recognizing the strengths within families.

Keywords: Family treatment; Multiple and complex problems; Cumulative risk; Positive characteristics; Hierarchy